Με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 240 ετών από το μαρτύριο του αγίου Κοσμά του Αιτωλού (1779-2019), και εν όψει του εορτασμού των 200 ετών από την έναρξη της Επαναστάσεως του 1821, η Κοσμητεία της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών διοργάνωσε τριήμερο Επιστημονικό Συνέδριο (10-11-12 Δεκ. 2019) στην Αθήνα, με θέμα: «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: 240 χρόνια από το μαρτύριό του».
Ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς, πραγματοποίησε την εισαγωγική ομιλία κατά την εναρκτήρια συνεδρία, που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Τελετών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το απόγευμα της Τρίτης, 10 Δεκεμβρίου. Το θέμα που ο Σεβασμιώτατος ανέπτυξε, ήταν: «Ο Άγιος Κοσμάς, ως καλός ποιμένας των “ερριμμένων” λογικών προβάτων».
Ο Σεβασμιώτατος, αφού ευχαρίστησε τον Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής και τους Προέδρους των δύο τμημάτων για την τιμή και την πρόσκληση να είναι ο ομιλητής του Επιστημονικού Συνεδρίου κατά την εναρκτήρια συνεδρία του, αναφέρθηκε διεξοδικά στο ποιμαντικό έργο του αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Μοναδικό και πρωτότυπο το έργο του Αγίου, τόνισε ο Σεβασμιώτατος, αφού την εποχή εκείνη, ήταν «φρικτή η ζωή των υποδούλων ραγιάδων. Τα πρόβατα τα λογικά της ποίμνης του Χριστού ζούσαν χωρίς κατήχησι, χωρίς πνευματική τροφή, χωρίς οδηγούς, χωρίς πατέρες. Γι’ αυτό, ο πολύς λαός ήταν έρμαιο της αγνοίας, της αμαθείας, εκτεθειμένος στην πλάνη, στην προδοσία, επιρρεπής στην άρνησι της ορθοδόξου πίστεως, αλλά και της ελληνικής του ταυτότητος».
Επίσης, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα σημεία της ποιμαντικής δράσεως του Αγίου, τονίζοντας ότι ο Άγιος Κοσμάς υπήρξε ο κατεξοχήν ποιμένας της εποχής εκείνης, μιμητής του Καλού Ποιμένος, Ιησού Χριστού. Στήριξε και ενίσχυσε τους υποδούλους Έλληνες με πολλή στοργή και μοναδικό ενδιαφέρον, αφού στις Διδαχές του και στο κήρυγμά του ασχολήθηκε με όλους τους τομείς της ζωής του ανθρώπου, από τα καθαρά θεολογικά θέματα (εκκλησιολογία, τριαδολογία), μέχρι τα πιο πρακτικά και καθημερινά (μπόλιασμα δένδρων, καλλιέργεια γης).
